Turist Diyaresi Nedir?
Turist diyaresi; sulu kıvamlı dışkılama, yoğun bağırsak hareketleri ile karın krampları gibi sorunlara yol açabilen bir sindirim sistemi bozukluğudur. Hijyen açısından kötü koşullara sahip olan bölgelere seyahat ettikten sonra yaklaşık on günlük süreç içerisinde görülmesi, bu durumun turist diyaresi olarak adlandırılmasına neden olmuştur. Mikroorganizmalar ile kontamine olmuş besinlerin veya kirli suların tüketimi, turist diyaresinin en önemli sebebidir. Çoğu durumda seyahat ishali ciddi değildir ve herhangi bir tedavi gerektirmeden kendiliğinden iyileşebilir. Ancak şiddetlenmesi veya çok uzun sürmesi durumunda turist diyaresi antibiyotik kullanımı gibi bazı tedavileri gerektirebilir. Bu nedenle sağlık kuruluşlarına başvurularak muayeneden geçilmesinde fayda vardır.1 2
Turist Diyaresi Belirtileri Nelerdir?
Turist ishali belirtileri, genellikle tipik ishal belirtileri ile aynı semptomları içerir. Bu belirtiler seyahatin süresi ile de bağlantılı olarak gezi esnasında veya geziden sonra ortaya çıkabilir ve genellikle şunları içerir:2
- Günde üç veya daha fazla kez yumuşak kıvamlı dışkılama,
- Dışkılama isteğinin aniden başlaması,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Mide ve bağırsak krampları,
- Ateş.
Turist ishalinde bazen orta ve şiddetli dehidrasyon (sıvı kaybı), şiddetli kusma, yüksek ateş, dışkıda kan görülmesi, göbek veya rektumda şiddetli ağrılar söz konusu olabilir. Siz veya çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi biri varsa ve ishal birkaç günden daha uzun sürerse mutlaka bir sağlık profesyoneline başvurmanız gerekir.
Turist Diyaresine Sebep Olan Bakterilerin Kaynağı Nedir?
Turist diyaresi etkeni çoğu zaman bakteriler, özellikle de turist diyaresi bakterisi olarak da adlandırılabilecek E. coli adlı bakteri türüdür. Ancak nadir de olsa bazı turist ishali paraziti türleri ile virüsler de turist diyaresine yol açabilir. Hastalığa yol açan bakterilerin veya diğer hastalık etkenlerinin kaynağı çoğunlukla kontamine yiyecek ve içeceklerdir. Kötü koşullarda hazırlanmış bir yiyecek, kirli bir suyun içilmesi veya bu su ile yıkanmış besinlerin tüketilmesi hastalık etkeninin vücuda girmesine neden olabilir. Yeterince pişmemiş veya çiğ olan et ve balıkların tüketimi de mikroorganizmaların vücuda girmesinin bir diğer yoludur. Bunun yanında bu gibi kontamine ürünlere veya yüzeylere dokunulduktan sonra kirli ellerin ağız ile temas ettirilmesi de turist diyaresine neden olabilir. Ek olarak seyahat sırasında kullanılan hijyenik olmayan umumi tuvaletler, seyahatin yol açtığı stres ve diyet değişiklikleri de ishali şiddetlendirebilir. 2 3
Turist İshalini Önlemek İçin Seyahat Öncesi Alınacak Önlemler
Özellikle yurtdışı seyahatleri, turist ishalinin en fazla görüldüğü seyahatlerdir. Seyahat öncesinde alınabilecek bazı önlemler ise gezi sürecinde ishalden korunmak adına size yardımcı olabilir. Afrika, Orta Doğu, Latin Amerika ve Asya’nın gelişmekte olan ülkeleri turist ishaline yakalanma olasılığının en fazla olduğu bölgelerdir. Ancak dünyanın herhangi bir yerine yapacağınız herhangi bir seyahatte de bu sorunu yaşayabilmeniz mümkün olduğundan tüm seyahatlerinizden önce bazı önlemler almanızda fayda vardır. Bunun için seyahat öncesinde şu önlemleri aldığınızdan emin olun:3 4
- Gün içerisinde sürekli olarak ellerinizi temizleyebilmek için yanınızda alkol bazlı bir dezenfektan bulundurun.
- Bulaş riski bulunmayan bir miktar konserve veya paketli yiyeceği, hijyeninden emin olmadığınız ortamlarda tüketebilmek üzere yanınızda götürün.
- Ek bir tıbbi önleme ihtiyaç duyup duymayacağınız konusunda seyahat öncesinde doktorunuza danışın.
Seyahat İshalini Önlemek İçin Yolculuk Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Seyahat sırasında ishal problemi yaşamamak adına yolculuğunuz ve seyahatiniz sırasında dikkat etmeniz gereken çok sayıda husustan söz edilebilir. Bunlardan en önemlileri şunlardır:4
- Özellikle yemeklerden önce ellerinizi çok iyi bir şekilde yıkayın.
- Hijyen konusunda tereddütte kaldığınız restoranlardan veya iyi pişmemiş yiyecekleri tüketmekten kaçının.
- Musluk suyu içmeyin ve musluk suyundan yapılmış olabilecek buzları içeren içecekleri tüketmeyin. Duş sırasında su yutmamaya dikkat etmeye çalışın.
- Dişlerinizi şişelenmiş su ile fırçalayın.
- Bebeklerde ishal sorununu önleyebilmek adına tüm hijyen kurallarının yanında bebek mamalarını şişelenmiş su ile hazırlamaya dikkat edin.
- Dondurma da dahil olmak üzere pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerini tüketmeyin.
- Kendiniz soymadığınız ve şişe suyla çok iyi bir şekilde yıkamadığınız sürece taze ürün tüketmeyin. Bunun yerine pişmiş ürünleri tercih edin.
- Gerektiğinde konserve gıda ve şişelenmiş ürünler tüketmeyi tercih edin.
Turist Diyaresi ve Mikrobiyota Arasındaki İlişki
Özellikle seyahat etmeyi seven insanlar için bir kabusa dönüşebilen turist ishalinin ilişkili olduğu bilinen bir diğer faktör de bağırsak mikrobiyotasıdır. Turist diyaresine yakalanma riski ile bireylerde bağırsak mikrobiyotası çeşitliliğinin ve yeterliliğinin ilişkisini araştıran çok sayıda bilimsel çalışma mevcuttur. Yapılan bazı çalışmalar, seyahat öncesinde veya turist ishaline yakalandıktan sonra bazı probiyotiklerin alımının mikrobiyotayı güçlendirerek turist diyaresi belirtileri üzerinde hafifletici etki yaratabileceği üzerinde durmaktadır. Ancak kesin bir yargıya varabilmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Yine de özellikle seyahat öncesi antibiyotik tedavisi almış olan veya herhangi bir sağlık sorunu nedeniyle bağırsak mikrobiyotası yetersiz olan kişiler için probiyotik kullanımı, hekimin de önermesi halinde bir seçenek olabilir. Bunun için seyahat öncesinde bir sağlık kontrolünden geçilmesinde ve hekime danışılmasında fayda vardır.5 6
Siz de bir seyahat için planlama yapıyorsanız yukarıdaki öneriler doğrultusunda seyahat ishaline karşı gerekli önlemleri almanızda fayda vardır. Bunun haricinde “İshal nasıl geçer?”, “İshal için probiyotik” ve “Çocuklarda ishal” başlıklı diğer içeriklerimizi de inceleyerek konu özelinde daha detaylı bilgi sahibi olabilir, kendinizin ve yakınlarınızın sağlığını koruyabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.