Çocuklarda ve Bebeklerde Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Çölyak hastalığı, glüten içeren yiyeceklere karşı gelişen bir bağışıklık tepkisidir ve bu durum, bebeklerde ve çocuklarda bir dizi belirtiye yol açabilir.1 İşte çölyak hastalığının bebeklerde ve çocuklarda görülen başlıca belirtileri:
Bebeklerde Büyüme Geriliği
Bebeklerde, çölyak hastalığının en yaygın belirtilerinden biri büyüme geriliğidir. Glüten içeren gıdalarla beslendikten sonra, bebekler beklenen kilo ve boy artışını gösteremeyebilir.1
İshal
Çocuklarda ishal, çölyak hastalığının en sık görülen belirtilerinden biridir. Glüten tüketimi sonrası sık sık ve sulu dışkılama gözleniyorsa çölyak hastalığından şüphelenebilirsiniz.1
Kabızlık
Çölyak hastalığında ishalin yanı sıra, bazı çocuklar kabızlık da yaşayabilir. Bu da sindirim sisteminin glüten içeren gıdalara verdiği tepkinin bir sonucudur.1
Soluk ve Kötü Kokulu Dışkı
Çocuklarda görülen bir başka belirti, soluk ve kötü kokulu dışkıdır. Bu, sindirim sisteminin düzgün çalışmadığının bir göstergesidir. Eğer çocuğunuzda sık sık soluk ve kötü kokulu dışkı ile karşılaşıyorsanız bir doktora danışabilirsiniz.1
Karın Ağrısı ve Şişkinlik
Çölyak hastalığı olan çocuklar sıklıkla karın ağrısı ve şişkinlik şikayetinde bulunur. Eğer glüten içeren gıda tüketimi sonrası bu şikayetlerden bahsediyorsa çölyak hastalığından şüphelenebilirsiniz.1
Kilo Kaybı
Kilo kaybı da çocuklarda ve bebeklerde çölyak hastalığının belirtileri arasındadır. Besin emiliminin bozulması nedeniyle, çölyak hastası çocuklar yeterli besin alamayabilir ve bu da kilo kaybına neden olabilir.1
Yorgunluk
Besin maddelerinin yetersiz emilimi, çocuklarda yorgunluk ve enerji eksikliğine yol açabilir. Özellikle yemek yedikten sonra yorgun olduğundan bahsediyor, yaşıtlarıyla aynı enerji seviyesinde olmuyorsa çölyak hastalığından şüphe edebilirsiniz.1
Diğer Belirtiler
Baş ağrısı da çocuklarda çölyak hastalığı belirtileri arasındadır. Diğer yandan, özellikle ergenlik döneminde, dirsekler ve diz çevresinde ağrılı cilt döküntüleri görülebilir. Bunun yanı sıra uzun süreli glüten maruziyeti sonucu çocuklarda anemi (kansızlık) ve ağız içi yaralar oluşabilir. Tüm bu rahatsızlıklar sonucu çölyak hastalığı olan çocuklarda davranış değişiklikleri ve sorunları gözlenebilir.1
Çölyak hastalığının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık ve bazı diğer bozukluklarla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Teşhis genellikle kan testleri ve ince bağırsak biyopsisi ile konulur. Tedavi yöntemi olarak glüten içermeyen bir diyet önerilir. Bu diyetin uygulanması, bağırsak astarının iyileşmesine ve belirtilerin hafiflemesine yardımcı olur. Çocuğunuzun çölyak hastalığına sahip olup olmadığını öğrenmek için bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.1
Glütensiz beslenmek için sağlıklı beslenme hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Çocuklarda ve Bebeklerde Çölyak Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?
Çocuklarda ve bebeklerde çölyak hastalığı tanısı, bir dizi test ve gözlemle konulur. Bu süreç, genellikle glüten içeren gıdaların tanıtılmasıyla ortaya çıkan belirtilerin dikkatli bir değerlendirilmesini içerir.2,3 Peki, çölyak hastalığı neden olur?
Çölyak hastalığı, glütenin bağışıklık sistemi tarafından saldırıya uğratılması sonucu ince bağırsak villilerinin zarar görmesiyle karakterizedir. Genetik faktörler de bu hastalıkta rol oynar. Örneğin; DQ2 veya DQ8 gen varyantlarına sahip kişilerde hastalık daha sık görülür. Çölyak belirtileri bebeklerde ya da çocuklarda görülüyorsa mutlaka bir doktora götürülmeli ve gereken testler yaptırılmalıdır.2,3 İşte çölyak tanısında yapılan testler:
- Kan Testleri: Çölyak hastalığının tanısında ilk adım genellikle kan testleridir. Bu testler, çölyak hastalığına özgü antikorların varlığını saptar.2,3
- Endoskopi ve Biyopsi: Kan testleri çölyak ihtimalini gösterirse kesin tanı için endoskopi yapılır. Bu işlem sırasında ince bağırsaktan küçük doku örnekleri alınır ve villöz atrofi varlığına bakılır.2,3
Bebeklerde ve çocuklarda çölyak hastalığının tedavisi, glüten içermeyen bir diyetle gerçekleştirilir. Glütensiz diyet, çocuğun bağırsak astarının iyileşmesine ve belirtilerin hafiflemesine yardımcı olur. Bu nedenle bebeğinize ya da çocuğunuza yemek hazırlarken buğday, arpa ve çavdar içeren gıdalardan kaçınmalı, doğal glüten içermeyen gıdaları tercih etmelisiniz (Et, balık, sebze, meyve vb.).2,3
Çölyak hastalığı, gıda alerjisinden farklı bir durumdur ve ömür boyu sürer. Ailede çölyak öyküsü olan çocuklarda bu hastalığın görülme riski daha yüksektir. Tanı konulana kadar çocuğunuzun glüten içeren bir diyet takip etmesi önemlidir. Aksi halde tanı testlerinin doğruluğunu etkileyebilir. Çölyak hastalığı, erken teşhis ve uygun diyet yönetimi ile yönetilebilir bir durumdur. Eğer çocuğunuzda bu belirtiler varsa, mutlaka bir hekime danışmalısınız.2,3
Çölyak hastalığının yanı sıra diğer otoimmun hastalıklar konusunda bilgi almak ya da “Bağışıklık sistemi nasıl güçlenir?” gibi sorularınıza yanıt almak için içeriklerimizi inceleyebilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.