Yetişkinler İçin Probiyotik Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
Bağırsaklar, 300-500 canlı mikroorganizma türünün bulunduğu karmaşık bir ekosistemdir. Bağırsaklardaki karmaşık mikroorganizma topluluğuna bağırsak florası, bağırsak mikrobiyotası veya bağırsak mikrobiyomu denir. Bağırsak florası, beslenme alışkanlıklarına karşı son derece duyarlıdır. Yetişkinler için probiyotik ve prebiyotik lifler, bağırsak florasını düzenlemeye ve bozulduysa toparlamaya yardımcı olabilir.1
Bağırsak florasının dengesini korumak için öncelikli yaklaşım probiyotik içeren besinler açısından zengin beslenmek olmalıdır. Ancak probiyotikleri sadece gıda kaynaklarından elde etmek zor olabilir. İhtiyaç durumunda yetişkin için probiyotik takviyesi kullanmak gerekebilir. Kapsül, damla veya toz şase gibi formlardaki probiyotik takviyelerinin içinde çok sayıda farklı bakteri kombinasyonları yer alabilir. Probiyotik takviyelerinden hangisinin ihtiyaçlarınıza uygun olduğunu öğrenmek ve uygun dozu ayarlamak için mutlaka doktorunuza başvurun.3
Yetişkinlerde Probiyotik Ne Zaman Kullanılır?
Bağırsak mikrobiyomunu zayıflatan bir hastalık veya tedavi geçirmek örneğin antibiyotik kullanmak yetişkinlerde probiyotik kullanımı gerekebilir. Bazı araştırmalar, probiyotiklerin ishal, irritabl bağırsak sendromu, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, alerjik bozukluklar ve hatta yaygın soğuk algınlığı tedavisinde etkili olduğunu göstermiştir.1 4
Probiyotik takviyesinin etiketinde ne zaman ve nasıl alınması gerektiği konusunda talimatlar yer alabilir. Bir çalışma, probiyotiklerin yemekten 30 dakika önce alınmasının sindirim sistemindeki canlı suşların daha iyi hayatta kalmasına yardımcı olabileceğini gösterse de farklı çalışmaların ortak sonuçları, probiyotiklerin hangi saatte alındığının sağladıkları etki açısından önemli olmadığı yönündedir. Ayrıca probiyotik takviyeleri aç ya da tok karnına alınabilir. Probiyotik takviyesi, antibiyotikle birlikte kullanılıyorsa probiyotiğin antibiyotik alındıktan üç saat sonra kullanılması önerilir. Olumlu etkileri görmek için önemli olan takviyenin kullanım zamanından çok probiyotik takviyesini doktor tarafından önerilen süre boyunca her gün almaktır.5
Yetişkinler İçin Probiyotik Ortalama Ne Kadar Süre Kullanılmalı?
Yetişkin için probiyotik kullanımının etki hızı; probiyotiğin türü, formülü, kalitesi, kullanım dozu, kullanan kişinin sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Akut semptomları gidermek için hedefe yönelik probiyotik kullanımında kişi beklenen etkileri birkaç gün içinde fark edebilir. Örneğin, yolcu ishali gibi akut ishal tablolarının tedavisinde oral sıvı takviyeleriyle birlikte probiyotik kullanımı, ishalin sıklığını iki gün içerisinde azaltabilir ve süresini kısaltabilir.
Bağırsak florasındaki dengesizliğin vücuda zarar vermesiyle ortaya çıkan disbiyoz gibi kronik durumlarda yetişkin için probiyotik takviyesi kullanımının uzun sürmesi gerekebilir. Bağışıklık sisteminin fonksiyonlarını desteklemek için probiyotik kullanımı haftalarca veya aylarca sürebilir. Bir çalışma, irritabl bağırsak sendromu (İBS) olan kişilerin probiyotikleri sekiz hafta veya daha uzun süre boyunca aldıklarında en yüksek faydayı gördüğünü ortaya koymuştur. Sonuç olarak istenen sonuçları elde etmek için doğru probiyotiklerin yeterli süre boyunca kullanımı önemlidir. Yetişkinler için probiyotik kullanımının dozu ve süresi doktorun yönlendirmesiyle belirlenebilir.4 5
Yetişkinler İçin Hangi Probiyotik Çeşidi Daha İyi Olabilir?
Probiyotiklerin ishalden İBS’ye, cilt sorunlarının giderilmesinden bağışıklık sistemini desteklemeye çeşitli sorunlara ve ihtiyaçlara yönelik farklı türleri bulunur. Bu nedenle doğru etki için doğru probiyotik türünü seçmek önemlidir. Yetişkin için probiyotik kullananlar veya kullanmayı planlayanlar; takviyenin saflığını, etkinliğini, içeriğindeki bakteri sayısını ve malzeme kalitesini, en önemlisi de marka güvenirliğini göz önünde bulundurmalıdır. Mevcut ürünlerin geniş çeşitliliği, hangilerinin istenen faydaları sunduğunu belirlemeyi zorlaştırabilir. Bu nedenle bu konuda bir sağlık profesyonelinden destek almak önem taşır. (6) Sunduğu faydalar açısından en sık tercih edilen probiyotik suşlarından bazıları şunlardır:
- Lactobacillus rhamnosus: Lactobacillus rhamnosus isimli bakteri, doğal olarak bağırsaklarda bulunsa da faydalarını artırmak için probiyotik içeren yiyecekler tüketmek veya takviyeler almak mümkündür. Takviye edici gıdalarda sık kullanılan probiyotikler arasında ilk sıralarda yer alan lactobacillus rhamnosus; oral sağlığı sürdürme, ishal semptomlarını iyileştirme ve sindirim sisteminin düzenlenmesine destek olma gibi özellikleriyle öne çıkar.7
- Bifidobacterium lactis BB-12: Bifidobacterium lactis BB-12, dünyanın en çok sertifikalandırılmış probiyotik çeşidi olan bifidobacterium bakteri sınıfında yer alır. Kısaca BB-12 olarak adlandırılan bakteri; üst düzey mide asidi ve safra toleransına, güçlü mukus yapışkanlığına sahiptir. Tüm bunlar probiyotikler için önemli özelliklerdir. BB-12’nin sindirim sistemi sağlığı ve bağışıklık sistemi fonksiyonunu üzerindeki olumlu etkileri sayısız klinik çalışma ile kanıtlamıştır. Çalışmalar, BB-12'nin sindirim sistemi mikrobiyotasını ve bağırsak fonksiyonunu desteklediğini ishali önlemeye yardımcı olduğunu ve antibiyotik tedavisinin yan etkilerini azalttığını göstermiştir.8
Probiyotik takviyeleri; çocuklardan gençlere, hamilelerden yaşlı yetişkinlere varana dek tüm aile bireylerine fayda sağlayabilir. Farklı ihtiyaçlara yönelik probiyotikler konusunda bilgi almak için çocuklar için probiyotik kullanımı ve hamilelikte probiyotik kullanımı başlıklı içeriklerimizi okuyabilirsiniz. Böylece hem çocuklar hem de yetişkin için probiyotik kullanımı hakkında detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.