İshale İyi Gelen Yiyecek ve İçecekler Nelerdir?

İshale İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?

İshal nasıl geçer?” sorusunun pek çok farklı cevabı olsa da ishale iyi gelen besinler tüketmek, ishal ile başa çıkmanın başlıca yöntemidir. İshalin sebebi alerji, enfeksiyon ya da kronik bir durum olsa dahi bir ishal atağı yaşandığında ishale iyi gelen şeyler tüketmek bağırsakların normale dönmesine yardımcı olabilir. (3)  Bağırsakları yormayan, lif oranı düşük, hafif gıdalar ishale iyi gelen gıdalar arasında öne çıkar. İshale iyi gelen yiyecekler, genellikle düşük lifli olduğundan dışkının katılaşmasına yardımcı olur.

Muz

Muzun ishale iyi gelen meyveler arasında yer almasının iki önemli nedeni bulunur. Birincisi kolay sindirilebilir olması, ikincisi ise içerisindeki potasyumdan dolayı ishal durumunda kaybedilen elektrolitlerin yerine konmasına katkı sağlamasıdır. İçeriğindeki pektinden dolayı bağırsaklardan suyun emilmesine ve dışkının katılaşmasına yardımcı olur. Ayrıca zengin bir besin kaynağı olduğu için de bağırsaklarda yer alan probiyotiklerin gelişimine de fayda sağlar. İshal durumunda günde 1-2 muz tüketilmesi önerilir.⁽⁴⁾

Elma Püresi

İshale iyi gelen meyveler pektin içeriği yoğun olan meyvelerdir. Elma püresi, aynı muz gibi pektin içeriği zengin olduğundan dolayı ishal nedeniyle gevşek formdaki dışkının kolay toparlanabilmesine destek olur. Çiğ elma tüketmenin sıkıntı yaratabileceği durumlarda elma püresinin pişirilerek hazırlanması ve tüketilmesi önerilir.⁽⁵⁾

Beyaz Pirinç

Beyaz pirinç, yapısından dolayı çoğunlukla midede sindirildiği için bağırsakları yormayan bir gıdadır. Aynı zamanda içeriğindeki nişasta dışkı katılaşmasına yardımcı olur. Bu nedenle, ishal durumunda suda haşlanmış, hiçbir baharat ve sos eklenmemiş pilav lapası tüketimi belirtilerin azalmasına yardımcı olabilir.⁽⁵⁾

Kızarmış Ekmek

Kızarmış beyaz ekmek, sağlıklı beslenme düzeni içerisinde sıklıkla önerilmese de ishal durumunda semptomların azalmasına yardımcı olabilir. Özellikle kızartılmış beyaz ekmeğin sindirimi kolaylaştırdığı da bilinir. İshale iyi gelebilmesi için kızarmış ekmeği tüketirken üzerine yağ, reçel, bal gibi ek bir besin eklenmemesi gerekir.⁽⁵⁾

Patates

Haşlanmış patatesin ishal belirtilerinin azaltılmasında en etkili sebzelerden biri olduğu bilinir. Patatesin yanı sıra ishale iyi gelen sebzeler arasında havuç, yeşil fasulye, kuşkonmaz, pancar, mantar sayılabilir.⁽⁵⁾

Probiyotikler

“İshale en iyi gelen şey nedir?” sorusuna alacağınız cevaplardan biri de yoğurttur. Aslında süt ve süt ürünleri ishal durumunda önerilmez. Yoğurt ise içerdiği probiyotiklerden dolayı bağırsak mikrobiyotasının iyileştirilmesinde etkilidir. İshal durumunda vücutta fazla su ve elektrolitlerle birlikte faydalı bakteriler olarak geçen probiyotikler de atılır.⁽⁸⁾ Mikrobiyota nedir?, probiyotiklerin faydaları nelerdir? gibi soruların yanıtlarını bilmek özellikle ishal gibi sindirim problemlerinin giderilmesi açısından önemlidir. İshal için probiyotik kullanımı bağırsaktaki yararlı bakterilerin yeniden bağırsağa yerleşebilmesi ve vücudu korumaya devam edebilmesi açısından önemlidir.

İshal durumunda doktorunuz probiyotik takviyesi kullanımı önerebilir. Probiyotikler ishal nedeniyle bozulan bağırsak mikrobiyotanın düzenlenmesine destek sağlar. Birçok probiyotik türü vardır ve hepsi ishal tedavisi için önerilmez. Probiyotik takviyelerin üretim koşulları, ürün içerisindeki bakterilerin canlı olması ve bağırsak florası ile uyumlu olması önemlidir. Bu nedenle ishal problemi yaşandığında en uygun probiyotik takviye için doktora danışmak gerekir.

İshale İyi Gelen İçecekler Nelerdir?

İshal durumunda vücut bol miktarda sıvı kaybeder. Kaybedilen suyun yerine konması ise vücudun sağlıklı fonksiyonlarının devamlılığı için gereklidir. Bol miktarda sıvı tüketmek, vücudun ihtiyacı olan suyun yerine konması açısından gereklidir.  İshale iyi gelen içecekler arasında su, ekstra şeker eklenmemiş elma suyu, yağı uzaklaştırılmış sebze, et ya da tavuk  suları, elektrolit eklenmiş içecekler, doğal mineral suyu sayılabilir.⁽³⁾

İshale İyi Gelen Bitki Çayları Nelerdir?

Bağırsak hareketliliğine ve ishale iyi gelen çaylar özellikle kafeinsiz, bitkisel çaylardır.⁽³⁾ İshale iyi gelen bitki çayları şu şekilde sıralanabilir:

Nane Çayı

Nane çayı, irritabl bağırsak sendromu (İBS) adı verilen ve belirtilerinden bir tanesinin ishal olduğu durumun çözümlenmesine yardımcı olabilir. Mide, bağırsak rahatsızlıklarında iyileştirici etkisi olduğu bilinmektedir. Yapılan araştırmalarda nanede bulunan bir bileşik olan mentolün sindirim sorunlarını iyileştirdiği gösterilmiştir. ⁽⁸⁾

Zencefil Çayı

Yapılan bazı araştırmalar, zencefilin sindirim sistemi üzerinde pozitif etkileri olduğunu göstermiştir. Zencefil çayı, yiyeceklerin daha kolay hazmedilmesine yardımcı olur.⁽⁸⁾

Siyah Çay

2017 yılında yapılan bir araştırmada bakteri kaynaklı olmayan ishalde, siyah çayın bağırsak hareketini azaltarak iyileşme sürecine fayda sağladığı bildirilmiştir.⁽⁹⁾

Yeşil Çay

Yeşil çay, çok koyu demlenmediğinde ve fazla tüketilmediğinde mideyi rahatlatır ve ishal semptomlarının giderilmesine yardımcı olabilir.⁽¹⁰⁾

Rezene Çayı

Rezene çayı; mide ağrıları, kabızlık, gaz ve ishal gibi çeşitli rahatsızlıklarda yaygın olarak kullanılır. Antibakteriyel özellikleri olan rezene çayı, bağırsak düzenini sağlamaya yardımcı olabilir.⁽¹⁰⁾

Papatya Çayı

2014 yılında yapılan bir çalışmada papatya çayının ishal durumunun hafifletilmesine yardımcı olduğuna değinilmiştir. Papatya çayı, genellikle sindirim kaslarını rahatlatmak ve gaz, hazımsızlık, yol tutması, bulantı, kusma ve ishal gibi sorunların giderilmesine yardımcı olması için kullanılır.^(8)(10)

Ahududu ve Yaban Mersini Çayı

Ahududu ve yaban mersini çayları da ishale iyi gelen içecekler arasında yer alır. Ahududu çayı hazırlarken çiğ meyveleri sıcak suda demleyebilir, yaban mersini çayı yapmak kurutulmuş yaban mersinini kaynatarak kullanabilirsiniz. Her iki çayı da süzerek tüketmeniz en idealidir. Hamile veya kronik hastalığı olan kişilerin bitki çayları tüketmeden önce doktorlarına danışmaları önerilir.⁽¹¹⁾

İshal Durumunda Uzak Durulması Yiyecek ve İçecekler

Bağırsak hareketliliğini düzenlemek için ishale iyi gelen yiyecekler ve ishale iyi gelen içecekler yönünden zengin beslenmek ve bazı besinlerden uzak durmak önem taşır. Süt ve süt ürünleri (süt bazlı proteinli içecekler dahil), kızartmalar ve yağlı yiyecekler, baharatlı ve acı gıdalar, işlenmiş ve katkı maddesi içeren gıdalar, kırmızı et, soğan, mısır, turunçgiller, ananas, kiraz gibi çekirdekli meyveler, incir, kuş üzümü ve üzüm gibi meyvelerden uzak durarak ishalin daha kısa sürede sonlanması sağlanabilir. Bakliyatlar ve lahana gibi gaz yaptığı bilinen sebzeler de ishal durumunda uzak durulması gereken yiyeceklerdendir. Ayrıca alkol, kahve ve diğer kafeinli veya gazlı içeceklerin tüketimi ishali şiddetlendirebilir ya da yeniden tetikleyebilir.. Hepsine ek olarak sizde ishale neden olduğunu düşündüğünüz diğer yiyecek ve içecekleri de beslenme düzeninizden çıkarmanız ishali daha kolay atlatmanızı sağlar.^(12)(13)

İshal belirtileri herhangi bir iyileşme olmadan iki günden fazla devam ederse, kanlı ya da  siyah dışkı söz konusuysa, ishale şiddetli karın ağrısı ya da rektal ağrı ve 39°C üstü yüksek ateş eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.  Tüm bunlara ek olarak aşırı susama, kuru ağız veya cilt, az ya da hiç idrar yapmama, şiddetli halsizlik, baş dönmesi, koyu renkte idrar dehidrasyonu işaret edebileceğinden doktor kontrolü önemlidir.^(3)(14)

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.