Süt İshal Yapar mı?
“Süt ishal yapar mı?” sorusu, süt tüketimi hakkında cevabı sık aranan sorulardan biridir. Süt tüketim, bazı kişilerde ishale neden olabilir. Kişi, süt içtikten veya süt ürünleri tükettikten sonra her seferinde ishal şikayeti ortaya çıkıyorsa altta yatan bir durum olabilir. Süt tüketimi sonrası yaşanan ishalin başlıca iki nedeni vardır. Laktoz intoleransı ve süt alerjisi, süt tüketimini takiben gelişen ishalin en önemli nedenleri arasında sayılır. Genellikle birbiriyle karıştırılan bu iki durum aslında oldukça farklıdır.(3)
Süt İçtikten Sonra İshal Neden Olur?
Genel hatlarıyla “Süt ishal yapar mı?” sorusunun cevabını öğrendikten sonra bunun nedenlerine eğilmek isteyebilirsiniz. Süt içtikten sonra ishal neden olur? sorusu, süt tüketimi hakkında yaygın sorulan bir sorudur ve bu sorunun cevabında laktaz enzimi önemli bir yere sahiptir. İşte, süt içtikten sonra gelişen ishalin nedenleri:
Laktoz İntoleransı
Laktoz, süt ve süt ürünlerinde bulunan doğal bir şekerdir. İnce bağırsak, bu şekeri parçalamak üzere laktaz adı verilen bir enzim üretir. Laktaz enzimi, laktozu glikoz ve galaktoz adı verilen şekerlere parçalar. Süt ishal yapar mı? sorusunun cevabı laktoz intoleransında gizli olabilir.Laktozu sindirmek için yeterli miktarda laktaz enzimi olmadığında süt, dondurma, yoğurt ve peynir gibi süt ürünlerini yedikten sonra ishal başta olmak üzere çeşitli sindirim sorunları yaşayabilirsiniz. Bu durum laktoz intoleransı olarak bilinir. Dünya nüfusunun yaklaşık %70'i farklı seviyelerde laktoz intoleransına sahiptir.(4)(5)
Laktoz intoleransının belirtileri genellikle laktoz içeren yiyecek ve içecekleri tükettikten 30-120 dakika sonra başlar. İshal, mide bulantısı, kusma, midede kramp, şişkinlik, gaz başlıca belirtiler olarak sayılabilir. Belirtilerin şiddeti, kişiden kişiye ve intoleransa neden olan yiyecek ve/veya içeceğin ne kadar tüketildiğine bağlı olarak değişir.(1)(4) Peki, soğuk süt ishal yapar mı? Soğuk süt, sıcak süte kıyasla daha fazla ishale neden olabilir. Kaynatılıp soğutulmuş içmek laktaz enzimini parçalayarak laktoz intoleransı belirtilerini azaltsa da tamamen ortadan kaldırmaz.(5)
Süt Alerjisi
Süt alerjisi, peynir altı suyu veya kazein gibi bir süt proteinine karşı reaksiyon gösterildiğinde ortaya çıkar ve laktoz intoleransından tamamen farklı bir durumdur. İshal, süt alerjisinin en yaygın semptomlarından biridir. Herhangi bir memeliden elde edilen süt, süt alerjisine neden olabilir. Süt alerjisi belirtilerinin başlıca belirtileri kurdeşen, hırıltı, dudak veya ağız çevresinde kaşıntı veya karıncalanma hissi, dudaklarda, dilde veya boğazda şişme, öksürük, nefes darlığı, kusma olarak sayılabilir. Belirtiler süt içtikten veya süt içeren yiyecekleri yedikten sonra beş dakika ila üç saat arasında ortaya çıkar. İnek sütü, süt alerjisine en sık neden olan süt çeşididir(3)
İnek sütü alerjisi olanlar “Keçi sütü ishal yapar mı?” sorusuna cevap arayabilir. Keçi sütündeki proteinler, inek sütüne göre daha sindirilebilir olduğu için laktoz intoleransı ve süt alerjisi belirtileri daha az görülür. Yine de bu belirtiler tam olarak ortadan kalkmaz.(6) Hayvansal sütlere alerjiniz varsa bitkisel sütleri denemek istiyor ve “Badem sütü ishal yapar mı?” sorusunun cevabını merak ediyor olabilisiniz. Badem sütü, hayvansal protein içermediğinden süt alerjisine neden olmasa da lifli yapısı nedeniyle sindirim problemlerine yol açabilir.(7)
İshalken Süt İçilir mi?
İshal olduğunuzda süt ve süt ürünleri gibi laktoz açısından zengin gıdaları düzgün bir şekilde sindirmekte zorlanabilirsiniz. Normalde laktoz intoleransınız olmasa bile virüs veya bakteriyel kaynaklı ishal, sizi süt ürünlerine karşı hassas hale getirebilir, bu durum bazen ishal geçtikten sonra 6 haftaya kadar devam edebilir. Laktozu sindirmek için daha fazla laktaz enzimi üretmeniz gerektiğinden bu durum daha sulu dışkılamaya ve hatta bağırsakta tahrişe yol açabilir. Bu nedenle ishalken pastörize edilmemiş sütler başta olmak üzere, süt ve süt ürünlerinin tüketiminden kaçınılması tavsiye edilir.(8)
Çocuklarda ishale ne iyi gelir? sorusunun ilk akla gelen cevaplarından biri, muz tüketmektir. Ancak “Muzlu süt ishal yapar mı?” sorusunun cevabı muzun ishali yatıştırmaya yönelik etkisine rağmen farklıdır. Muzlu süt, laktoz içerdiği için ishal semptomlarını artırabilir. İshal için probiyotik kullanımı, hem çocuklarda hem yetişkinlerde fayda sağlayabilir. Doktorunuza danışarak probiyotik kullanmayı deneyebilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.